Recentelijk hoorde ik over een Engels boek dat door Uitgeverij Omniboek in het Nederlands uitgegeven zou worden. Omdat meerdere vrienden, die de Engelse versie hadden gelezen. zeiden dat ze het een mooi boek vonden, besloot ik om het te lezen. 400 jaar na het begin van de ballingschap van de Winterkoning en Winterkoningin in de Nederlanden is dit het eerste boek van Nancy Goldstone dat in het Nederlands is vertaald.
Recently I heard about an English book that was to be published by Uitgeverij Omniboek into Dutch. As several of my friends, who had read the English version, said they loved the book, I decided to give it a go. 400 years after the start of the exile of the Winter King and Winter Queen in the Netherlands this book is the first of Nancy Goldstone’s books to be translated into Dutch.
‘De dochters van de Winterkoningin. Vier prinsessen in ballingschap’ van Nancy Goldstone is een geschiedenisverhaal over vier prinsessen in ballingschap. Het sprookjeshuwelijk tussen Elizabeth, de kleindochter van de Schotse koningin Mary Stuart, en Frederik van de Palts, de koning van Bohemen, loopt uit op een nachtmerrie als zij na één jaar al verdreven worden. Het kinderrijke gezin gaat in ballingschap in Den Haag bij oom Maurits van Oranje-Nassau, in 2021 precies 400 jaar geleden. De dertien kinderen worden in Leiden opgevoed in de kunsten en wetenschappen. In ‘Dochters van de Winterkoningin’ vertelt Nancy Goldstone op levendige wijze het opzienbarende verhaal van vier van Elizabeth Stuarts dochters: Elisabeth, Louise Hollandine, Henriëtte Maria en en Sophia, die de loop van de geschiedenis bepaalden.
Nancy Goldstone’s “Daughters of the Winter Queen. Four princesses in exile” is a story of four princesses in exile. The fairytale marriage between Elizabeth, the granddaughter of the Scottish Queen Mary Stuart, and Frederick of the Palatinate, King of Bohemia, turns into a nightmare when they are already expelled after one year. The family with many children goes into exile in The Hague with uncle Maurits van Oranje-Nassau, exactly 400 years ago in 2021. The thirteen children are educated in the arts and sciences in Leiden. In Daughters of the Winter Queen, Nancy Goldstone vividly tells the startling story of four of Elizabeth Stuart’s daughters, Elisabeth, Louise Hollandine, Henriette Maria and Sophia, who shaped the course of history.
De Amerikaanse Nancy Goldstone is historicus en schrijver, gespecialiseerd in de Middeleeuwen en de 17de eeuw. Ze schreef:
The American Nancy Goldstone is an historian and writer, specialised in the Middle Ages and the 17th century. She wrote:
- Four Queens: The Provençal sisters who ruled Europe (2008)
- The Maid and the Queen: The secret history of Joan of Arc (2012)
- The Rival Queens: Catherine de’ Medici, Her daughter Marguerite de Valois, and the betrayal that ignited a kingdom (2015)
- The Lady Queen: The notorious reign of Joanna I, Queen of Naples, Jerusalem and Sicily (2018)
- Daughters of the Winter Queen: Four remarkable sisters, the crown of Bohemia, and the enduring legacy of Mary, Queen of Scots (2018)
- In the shadow of the Empress. The defiant lives of Maria Theresa, mother of Marie-Antoinette, and her daughters (September 2021)
Natuurlijk wist ik van het bestaan van de Winterkoning en Winterkoning, maar echt veel wist ik niet over hen. Ik was dan ook zeer benieuwd naar het boek. Eerst maar de minpunten van het boek:
- De titel dekt de inhoud van het boek niet. Vooral in de eerste helft van het boek van 416 bladzijden worden de dochters vaak nauwelijks vermeld.
- Niet alle 13 kinderen van de Winterkoning en Winterkoningin worden in de stamboom vermeld. Bovendien is de stamboom tamelijk onoverzichtelijk. Als genealoog kom ik er wel uit, maar ik kan me voorstellen dat andere mensen er meer problemen mee hebben.
- De namen van de personen die in het boek vermeldt zijn, zijn allemaal in het Nederlands vertaald. Dus bereid je maar voor op Maria, Jacobus, Frederik in plaats van Mary, James, Friedrich. Voor mij geen reden om een boek niet te lezen, maar namen vertalen is wat mij betreft een ouderwetse methode die allang achterhaald is. Grappig genoeg worden enkele buitenlandse titels wel in de eigen taal vermeld (Lady, Lord, Seigneur).
- De letters in het boek zijn vrij klein.
- Op bladzijde 145/146 wordt een schilderij beschreven met de familie erop. Helaas kan ik geen afbeelding van het schilderij in het boek vinden (of ik ben blind). De link die in het dankwoord wordt gegeven, voldoet wat dat betreft niet.
- Op de achterkant wordt vermeld, dat Louise te jong stierf voor een carrière in de kunst, wat natuurlijk niet klopt.
Of course I knew about the existence of the Winter King and Winter Queen, but I really didn’t know much about them. I was therefore very curious about the book. First, the negatives of the book:
- The title does not cover the content of the book. Especially in the first half of the 416-page book, the daughters are often hardly mentioned.
- Not all 13 children of the Winter King and Winter Queen are listed in the family tree. Moreover, the family tree is quite unclear. As a genealogist I can figure it out, but I can imagine that other people have more problems with it.
- The names of the persons mentioned in the book are all translated into Dutch. So prepare for Maria, Jacobus, Frederik instead of Mary, James, Friedrich. No reason for me not to read a book, but translating names is an old-fashioned method that is long outdated in my opinion. Funnily enough, some foreign titles are mentioned in their own language (Lady, Lord, Seigneur).
- The letters in the book are quite small.
- On page 145/146 a painting is described with the family on it. Unfortunately I cannot find an image of the painting in the book (or I am blind). The link provided in the acknowledgment is not sufficient in that regard.
- On the back it is stated that Louise died too young to pursue a career in art, which is of course incorrect.
Dat het boek überhaupt een stamboom bevat, is wat mij betreft wel een pluspunt. Ook is een kaart van Europa van rond 1650 bijgevoegd. Aan het einde van het boek worden bronnen en een bibliografie vermeld. Ook is er een illustratieverantwoording en een register. Ook bevat het boek meerdere zwart-wit afbeeldingen. Op de omslag staan afbeeldingen van de vier dochters in kleur, evenals een schilderij van de ouders en de prinsen van Oranje in Den Haag.
The fact that the book contains a family tree at all is a plus in my opinion. A map of Europe from around 1650 is also included. Sources and a bibliography are listed at the end of the book. There is also an illustration account and a register. The book also contains several black and white images. The cover features color images of the four daughters, as well as a painting of the parents and the princes of Orange in The Hague.
In deel I, dat al meer dan 100 bladzijden van het boek beslaat, leren we kort Mary, Queen of Scots kennen, zowel als haar zoon Koning James VI van Schotland (James I van Engeland). Daarna wordt tamelijk uitgebreid het leven van James’ dochter Elizabeth Stuart uit de doeken gedaan tot het moment dat zij en haar echtgenoot de troon van Bohemen verliezen na een regeringsperiode van nog geen jaar. Begrijpelijk wordt van de kinderen van Elizabeth Stuart en haar echtgenoot niet veel vermeld, aangezien zij in die periode nog heel klein waren. Wat ik vooral interessant vond om te lezen waren de dromen, ambities en teleurstellingen van het echtpaar. De weg die Elizabeth en Friedrich hebben afgelegd naar de Nederlanden wordt zeer duidelijk beschreven. Wat mij betreft had dit deel wel korter gekund, maar het is wel handig meer over deze periode te ontdekken.
In Part I, which spans over 100 pages of the book, we briefly get to know Mary, Queen of Scots, as well as her son, King James VI of Scotland (James I of England). Afterwards, the life of James’ daughter Elizabeth Stuart is explained quite extensively until the moment she and her husband lose the throne of Bohemia after a reign of less than a year. Understandably, not much is mentioned of the children of Elizabeth Stuart and her husband, since they were very small at the time. What I found especially interesting to read were the couple’s dreams, ambitions and disappointments. The road that Elizabeth and Friedrich traveled to the Netherlands is very clearly described. As far as I am concerned, this part could have been shorter, but it is useful to discover more about this period.
Vervolgens vertellen deel II en III iets meer over de vier dochters van de Winterkoning en Winterkoningin, die hun kindertijd hebben overleefd. De beschrijving van hun leven blijft echter tamelijk beknopt, en men leer zeer zeker ook enkele broers beter kennen, met name Ruprecht en Karl Ludwig (Karel Lodewijk), die na 30 jaar ballingschap toch nog Keurvorst van de Palts wordt. Wat dat betreft had ik de titel “De kinderen van de Winterkoningin” beter gevonden. Als in 1651 Henriëtte Maria kort na haar huwelijk overlijdt, is de lezer helaas nog steeds niet veel over haar te weten gekomen. Ook over de kunstzinnige Louise Hollandine blijft het boek redelijk op de vlakte. Meer is te vinden over Elisabeth, zowel over haar correspondentie met filosoof René Descartes, en haar tijd als abdis van Herford. Elisabeth en Louise Hollandine bleven ongehuwd en traden uiteindelijk in een klooster. Hoe het zover kwam, is in het boek wel te lezen.
Next, Parts II and III tell somewhat more about the four daughters of the Winter King and Winter Queen, who survived their childhood. However, the description of their lives remain rather short, and they certainly also get to know a few brothers better, notably Ruprecht and Karl Ludwig, who after 30 years of exile finally became Elector of the Palatinate. In that respect, I would have liked the title “The Children of the Winter Queen” better. When Henriëtte Maria dies shortly after her marriage in 1651, the reader has unfortunately still not learned much about her. The book also remains fairly straightforward about the artistic Louise Hollandine. More can be found about Elisabeth, both about her correspondence with philosopher René Descartes, and her time as abbess of Herford. Elisabeth and Louise Hollandine remained unmarried and eventually entered a monastery. How it came to this can be read in the book.
Wie men vooral leert kennen, is de jongste dochter, Sophia. Zij schreef niet alleen haar eigen memoires, maar trouwde en kreeg kinderen. 1714 werd ze op een haar na Koningin van Grootbrittannië. Ze overleed echter enkele weken voor haar nichtje koningin Anne. Met Sophia’s zoon Koning George I besteeg in dat jaar de eerste Hannover de Britse troon. De gebeurtenissen die hiertoe hebben geleid, zijn in het boek uitgebreid te lezen. Behalve de relatie tussen de kinderen van de Winterkoning en Winterkoningin onderling, worden ook de familieverhoudingen en familieperikelen door de jaren heen uitgebreid omschreven, ook met de Britse koninklijke familie.
The person that one gets to know best is the youngest daughter, Sophia. She not only wrote her own memoirs, but got married and had children. In 1714 she became almost Queen of Great Britain. However, she passed away a few weeks before her niece Queen Anne. With Sophia’s son King George I, the first Hanover ascended the British throne that year. The events that led to this can be read in detail in the book. In addition to the relationship between the children of the Winter King and Winter Queen themselves, the family relationships and family troubles over the years are also extensively described, including with the British royal family.
Hoewel ‘De dochters van de Winterkoningin’ beslist geen slecht boek is, bleef bij mij toch vooral hangen, dat ik over de vier dochters nog steeds te weinig wist, terwijl wat men leest wel intrigeert. De vraag is dan ook: is er over de dames echt niet meer te vertellen/te vinden? Sophia is tot nog toe de enige van de dochters, waarover niet alleen artikelen, maar ook boeken zijn geschreven.
Although ‘The Daughters of the Winter Queen’ is by no means a bad book, it stuck to me that I still knew too little about the four daughters, while what can be read is quite intriguing. The question is therefore: is there really nothing more to be told/found about the ladies? Sophia is so far the only one of the daughters, about which not only articles, but also books have been written.
ISBN: 9789401917612
€ 29,99
Paperback